آرایه های قرآنی در شعر ابوالعتاهیه

نویسندگان

جهانگیر امیری

شهریار همتی

چکیده

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه های قرآنی در سروده هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می خورد آرایه هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از آن جمله می توان به آرایه های تشبیه، استعاره، کنایه و انواع اقتباس اشاره کرد. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم را می توان بر اساس تناص یا بینامتنی از نوع «نفی متوازی» قلمداد نمود که بیانگر اوج تأثیرپذیری این شاعر از قرآن کریم است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آرایه‌های قرآنی در شعر ابوالعتاهیه

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه‌های قرآنی در سروده‌هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می‌خورد آرایه‌هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از...

متن کامل

دنیاگریزی در شعر ناصر خسرو و ابوالعتاهیه

دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بن مایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم و سوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادب فارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیدا کردن نقار مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شار، وابستگی به دربار و مهجور شدن شان می باشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیش...

متن کامل

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده­های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه­های تأثیرپذیری سروده­های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته و گونه­های آن را در دیوان هر دو شاعر بازنموده است. تأثر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس­های مستقیم و اقتباس­های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام، ...

متن کامل

دنیاگریزی در شعر ناصر خسرو و ابوالعتاهیه

دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بن مایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم و سوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادب فارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیدا کردن نقار مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شار، وابستگی به دربار و مهجور شدن شان می باشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیش...

متن کامل

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده‌های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه‌های تأثیرپذیری سروده‌های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته، و گونه‌های آن را در دیوان هر دو شاعر باز نموده است. تأثّر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس‌های مستقیم و اقتباس‌های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام...

متن کامل

بررسی انواع اقتباس‌های قرآنی در دیوان اشعار حافظ و ابوالعتاهیه

دریافتن ژرفنای سروده‌های بسیاری از شاعران بزرگ جهان اسلام، بدون شناختن مایه‌های قرآنی شعر آنان ممکن نیست. در پژوهش حاضر نگارنده به تبیین، تحلیل و تطبیق جلوه‌های تأثیرپذیری سروده‌های حافظ و ابوالعتاهیه از آیات و مضامین قرآنی پرداخته، و گونه‌های آن را در دیوان هر دو شاعر باز نموده است. تأثّر قرآنی این دو شاعر در حوزه اقتباس‌های مستقیم و اقتباس‌های غیرمستقیم جای می‌گیرد که هر کدام...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادب عرب

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN

دوره 3

شماره 1 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023